١٢٣مین سالروز روزنامەنگاری کوردی
دوم اردبیهشت ماه ١٢٣مین سالگرد انتشار اولین روزنامه ی کوردی است. اولین نشریه ای که به زبان کوردی منتشر شد «روزنامه ی کردستان» نام داشت که در سال 1898 میلادی برابر 1277 هجری شمسی منتشر شد. مقداد بدرخان که از روشنفکران و متفکرین کورد در قرن نوزدهم بوده است در سال های تبعید خود اقدام […]
- ۰۲ اردیبهشت ۱۴۰۰
- کد خبر 2243
- بدون دیدگاه
دوم اردبیهشت ماه ١٢٣مین سالگرد انتشار اولین روزنامه ی کوردی است.
اولین نشریه ای که به زبان کوردی منتشر شد «روزنامه ی کردستان» نام داشت که در سال 1898 میلادی برابر 1277 هجری شمسی منتشر شد.
مقداد بدرخان که از روشنفکران و متفکرین کورد در قرن نوزدهم بوده است در سال های تبعید خود اقدام به انتشار نشریه ای با نام «روزنامه کردستان» در کشور مصر و در شهر قاهره کرد.
این نشریه در مدت انتشار خود اخبار سیاسی ، فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی را پوشش می داد و گاه با تغییر سردبیران نشریه سیاست های نشریه نیز تغییر می کرد.سردبیرانی که در روزنامه کوردستان قلم زده اند مقداد مدحت بدرخان، عبدالرحمن بدرخان و ثریا بدرخان بوده اند.
دوره ی انتشار این نشریه را می توان به سه مرحله تقسیم کرد.
دوره ی اول انتشار این نشریه از شمارگان 1 تا 31 است که خود به دو مرحله تقسیم می شود. مرحله ی اول از شمارگان 1 تا 5 که سردبیری آن را مقداد مدحت بدرخان برعهده اشت و مرحله ی دوم از شمارگان 6 تا 31 که عبدالرحمن بدرخان برادر مدحت سردبیری این نشریه را بر عهده گرفت.
دوره ی دوم از سال 1908 اغاز شد بعد از وقفه ای در انتشار روزنامه کوردستان ، در میان سال هاى 1909-1908 دوباره این نشریه انتشار خود را از سر گرفت که این دوره از لحاظ تعداد شماره های منتشر شده و محل انتشار و.. در هاله ای از ابهام قرار دارد.
دوره سوم این روزنامه با سردبیرى ثریا بدرخان از سال 1917 شروع و تا 1918 ادامه مى یابد. شماره ی 1 تا 5 این نشریه در قاهره منتشر شد.
شماره ی 6 تا 19 آن در ژنف منتشر شد و دوباره این نشریه به قاهره بر می گردد و تا شمارگان 25 در قاهره چاپ و منتشر می شود.
شماره های اولیه این نشریه تا سالها گم شده بود تا اینکه پس از 70 سال از انتشار آن اولین شماره ی روزنامه ی کوردستان در دبیرخانه ی شرق شناسی دانشگاه شوروی توسط دکتر مارف خزنه دار کشف می شود.
روزنامه کوردستان در مدت انتشارش توانست تا حدودی به اهداف زیر دست یابد:
1- ایجاد ارتباط موثر بین کوردهای خارج نشین
2- تلاش برای برجسته کردن مسئله کورد در خارج از مرزهای مناطق کردنشین
3- ایجاد تحول در فرهنگ و ادبیات و حوزه ی روشنفکری کوردی
4- ایجاد ارتباط با مستشرقین و موسسات علمی شرق شناسی
پس از روزنامه کوردستان ، روزنامه رێا تازه” راه نوین ” جزو اولین روزنامه های کوردی بود که برای مدت زمانی بیشتری در ایروان پایتخت ارمنستان به چاپ رسید.
در تاریخ مطبوعات کوردی الفبای لاتینی برای نخستین بار در مجله هاوار مورد استفاده قرار گرفت ، مجله هاوار در سال 1311 هجری در دمشق پایتخت سوریه به سردبیری جلادت علی بدرخان منتشر میشد.
روزنامەنگاری کوردی تا بە امروز نیز بە دنبال هویت خود در دنیای رسانەها میگردد تعدادی از فعالین این میدان ، مقداد مدحت بدر خان (روزنامەی کوردستان ١٨٩٨) عبدالکریم افندی (روز کورد ١٩١٣) مصطفی پاشا (مجلەی صدای کوردستان ١٩٢٢) حسین حزنی موکریانی (مجلەی زار کرمانجی ١٩٢٢) ابراهیم احمد (مجلەی گلاویژ ١٩٣٩) علاالدین سجادی (مجلەی نزار) انور مائی (مجلەی روناهی) پیرمرد (روزانەی ژین) شریف رنگریژی (آزادی ١٩۴۵) گیو موکریانی (مجلەی هتاو ١٩۵۴).
گفتنی است کە پارلمان اقلیم کوردستان دیروز چهارشنبە، دوم اردیبهشت، در یک نشست رسمی، روز ٣١ فروردین(٢٢ نیسان) را رسما بەعنوان سالروز روزنامەنگاری کوردی نامگذاری کرد.
پس از قیام جنوب کوردستان و تشکیل حکومت اقلیم کوردستان رسانە و انتشارات کوردی قدم در موقعیتی جدید گذاشت، بە غیر رسانەی کاغذی همزمان رسانەی الکترونی نیز پیشرفت چشمگیری داشت